Diễn đàn thường niên Quản trị Công ty lần thứ 7: Nâng hạng quản trị công ty để thu hút nhà đầu tư chiến lược

Đây là sự kiện chuyên môn uy tín nhất tại Việt Nam về quản trị công ty (QTCT) tích hợp với ESG và Phát triển Bền vững được VIOD tổ chức với sự đồng hành của Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) và Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), cùng hỗ trợ chuyên môn của hai Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) và Hà Nội (HNX).

Sự kiện họp báo thông tin về Diễn đàn VIOD lần thứ 7

Với chủ đề “Đầu tư vào quản trị công ty Chiến lược thu hút nhà đầu tư có trách nhiệm trong xu thế quốc tế hóa thị trường”, Diễn đàn hướng đến thúc đẩy thị trường tài chính và chứng khoán Việt Nam trở nên minh bạch và hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam có khả năng được nâng hạng vào năm 2025. Diễn đàn là nơi kết nối và chia sẻ quan điểm giữa các quỹ đầu tư, công ty chứng khoán, ngân hàng và cộng đồng doanh nghiệp về Phát triển Bền vững ESG gắn với đầu tư vào QTCT, nhằm thu hút và gia tăng giá trị các nguồn vốn đầu tư bền vững đến từ các quỹ đầu tư có trách nhiệm.

Quản trị tốt là thước đo năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp

Thông tin tại buổi gặp gỡ báo chí trước thềm sự kiện ngày 29/11, bà Hà Thu Thanh – Chủ tịch HĐQT, Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) cho biết: Đầu tư vào quản trị công ty sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, giúp họ tăng cường năng lực cạnh tranh; giúp lợi ích toàn diện của doanh nghiệp được tăng lên và mang lại hiệu quả mạnh về hoạt động, cơ hội thu hút vốn đầu tư.

“Đầu tư vào quản trị sẽ tăng cường năng lực cạnh tranh mềm của doanh nghiệp, giúp lợi ích toàn diện của doanh nghiệp được tăng lên nhiều và vượt lên sự tuân thủ. Đây cũng chính là nơi nhà đầu tư và công chúng có thể nhìn vào để thấy được năng lực của doanh nghiệp. Cùng với các nhà đầu tư, các cơ quan quản lý thị trường, các đối tác khách hàng, các tổ chức xếp hạng, cộng đồng xã hội và những người lao động cũng đều quan tâm đến những công ty có quản trị tốt”, bà Thanh cho biết.

Bà Hà Thu Thanh – Chủ tịch HĐQT VIOD

Cũng theo bà Thanh, đầu tư vào QTCT có ý nghĩa vô cùng quan trọng với cộng đồng doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh hiện nay, xu hướng chuyển đổi xanh, chuyển đổi kép, phát triển bền vững đang nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng trên thế giới.

Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao chất lượng QTCT tại Việt Nam. Khi các yêu cầu về QTCT ngày càng gia tăng, việc đầu tư vào quản trị hiệu quả gắn với ESG không chỉ là lựa chọn, mà đã trở thành nhu cầu quan trọng đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết và các công ty đại chúng.

“Hiện nay, các nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ đầu tư quốc tế đang tập trung và dịch chuyển các khoản đầu tư bền vững vào những doanh nghiệp thực thi QTCT gắn với đo lường mức độ tạo tác động đến môi trường và xã hội. QTCT được đánh giá là một kênh rất quan trọng để dẫn vốn vào thị trường, vào doanh nghiệp. QTCT (yếu tố G) gắn với ESG giờ đây đã trở thành một thước đo năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong việc tạo niềm tin đối với thị trường, các nhà cung cấp và là công cụ đo lường hành động và cam kết của doanh nghiệp đối với tạo tác động tới môi trường (yếu tố E) và xã hội (yếu tố S). Đó cũng là nền tảng tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp khi thực thi chiến lược phát triển bền vững”, bà Thanh chia sẻ.

Theo đánh giá của các chuyên gia, mặt bằng QTCT của Việt Nam hiện nay đang ở cấp độ thấp nhất trong 6 nước ASEAN, thấp hơn mức độ trung bình trong đánh giá Thẻ điểm QTCT Đông Nam Á (ACGS). Ông Phan Lê Thành Long, Tổng Giám đốc VIOD cho biết, trong 7 kỳ đánh giá chương trình thẻ điểm QTCT ASEAN (ACGS) cấp khu vực, Việt Nam liên tiếp giữ thứ hạng thấp với điểm QTCT bình quân luôn dưới mức trung bình. Năm 2024, Việt Nam chỉ có 69 doanh nghiệp được lựa chọn do yêu cầu công bố thông tin bằng tiếng Anh và chất lượng báo cáo. Do đó, yêu cầu nâng cao chất lượng và mặt bằng QTCT cho Việt Nam cần được thực sự coi trọng như một mục tiêu chiến lược quan trọng và cần được ưu tiên hàng đầu.

Điều đó đã được nêu rõ trong chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1726/QĐ-TTg ngày 29/12/2023. Điều này đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc thu hút vốn đầu tư của các quỹ đầu tư quốc tế, mà còn tạo nền tảng phát triển bền vững cho chính thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi.

Trong xu thế thị trường được quốc tế hóa, các quỹ đầu tư quốc tế và các nhà đầu tư cá nhân là người nước ngoài đang tập trung và dịch chuyển các khoản đầu tư bền vững vào những doanh nghiệp cam kết thực thi QTCT tốt và minh bạch, QTCT được đánh giá là một kênh rất quan trọng để dẫn vốn vào thị trường, vào doanh nghiệp. QTCT giờ đây được xem là một thước đo năng lực cạnh tranh, là nền tảng tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp khi thực thi chiến lược phát triển bền vững. Do đó việc nâng cao mặt bằng QTCT của từng doanh nghiệp và của thị trường chứng khoán Việt Nam trong khu vực cũng đang được các doanh nghiệp ưu tiên đưa vào chiến lược phát triển trong 2025 và những năm tới.

Đầu tư cho quản trị, chiến lược để kiến tạo niềm tin

Bối cảnh trên đặt ra cho các các doanh nghiệp Việt Nam trong việc phải tìm ra cách thức để nâng cao chất lượng QTCT, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để thu hút nguồn vốn đầu tư xanh đến từ các nhà đầu tư có trách nhiệm, đồng thời rút ngắn khoảng cách về mặt bằng QTCT của Việt Nam với khu vực Đông Nam Á. Và quan trọng nhất chính là yếu tố Niềm tin. Trong 7 năm liên tục được tổ chức, VIOD đã đưa ra các đánh giá về QTCT với sứ mệnh độc lập, để doanh nghiệp có những chương trình hành động sát hơn, sâu hơn và vươn xa hơn về QTCT, gắn với những ứng phó trong yêu cầu về ESG. Các cơ quan quản lý nhà nước cũng nhìn thấy để có những định hướng sâu hơn, sát thực tiễn hơn và đồng hành hỗ trợ nâng cao mặt bằng về QTCT, đặc biệt là niềm tin của các nhà đầu tư.

Theo Ban Tổ chức, nếu như diễn đàn năm 2023 mang chủ đề “Khơi thông dòng tài chính xanh bằng quản trị xanh”, thì diễn đàn 2024 đi sâu hơn vào chủ đề “Đầu tư vào QTCT”, được xem như là một hình thức đầu tư chiến lược để kiến tạo niềm tin cho hiện tại và tương lai, giúp doanh nghiệp bắt nhịp với quốc tế hóa, và có được sự tham gia sâu và rộng hơn của các nhà đầu tư quốc tế.

Bên cạnh những ý kiến chuyên gia, tại diễn đàn lần này, VIOD cũng lần đầu tiên công bố sáng kiến thẻ điểm VNCG50. Là đối tác chuyên môn có kinh nghiệm tham gia đánh giá QTCT cho cả VLCA và ACGS trong nhiều năm, VIOD đã đưa ra sáng kiến xây dựng bộ chỉ số VNCG50 và được UBCKNN và Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) ủng hộ. Đây là bộ thẻ điểm được xây dựng dựa trên các chỉ số đánh giá của ACGS theo các thông lệ tốt, đồng thời dựa trên thực tiễn về QTCT tại Việt Nam. VNCG50 được đánh giá bởi Hội đồng do VNX chủ trì, gồm các thành viên là các chuyên gia của HOSE và HNX, đại diện quỹ, công ty chứng khoán và chuyên gia độc lập.

Ông Phan Lê Thành Long, Tổng giám đốc VIOD

Theo ông Phan Lê Thành Long, VNCG50 sẽ được đánh giá bởi Hội đồng do VNX chủ trì, gồm các thành viên là các chuyên gia đến từ HOSE và HNX, đại diện quỹ, công ty chứng khoán và chuyên gia độc lập. Bộ tiêu chí này đánh giá thực hành QTCT dành cho các doanh nghiệp niêm yết, chủ yếu dựa trên các thông lệ tốt trong khu vực, từ đó giúp đề cử 50 doanh nghiệp Việt Nam tiên phong và cam kết đảm bảo các thực hành QTCT theo thông lệ tốt.

Thẻ điểm VNCG50 nhằm mục tiêu giúp doanh nghiệp niêm yết Việt Nam cải thiện thực hành QTCT theo chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, thu hẹp khoảng cách thực hành QTCT của Việt Nam với khu vực Đông Nam Á, nâng điểm ACGS lên mức trung bình, từ đó nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường, tăng tính minh bạch và thu hút nhà đầu tư. Đồng thời, thẻ điểm VNCG50 cũng tạo tiền đề xây dựng Bộ chỉ số VNCG50.

Tổng giám đốc VIOD cho biết, theo quy định, Việt Nam cần chọn 100 doanh nghiệp để tham gia đánh giá ACGS, song năm nay chỉ chọn được 69 doanh nghiệp. Lý do bởi yêu cầu doanh nghiệp phải công bố thông tin, đặc biệt là báo cáo thường niên bằng tiếng Anh, song không phải 100% doanh nghiệp đáp ứng, thậm chí có doanh nghiệp dù công bố thông tin bằng tiếng Anh nhưng chất lượng quản trị còn thấp. Do vậy, nếu đưa cả những doanh nghiệp này vào đánh giá thì điểm bình quân của Việt Nam sẽ thấp.

Cùng theo ông Long, năm 2024, VNCG50 được công bố theo dạng sáng kiến và sẽ nâng cấp lên bộ chỉ số VNCG50 vào năm 2025 – 2026. Bộ chỉ số sẽ trở thành tham chiếu cho hoạt động đầu tư, nhờ vậy, những doanh nghiệp nằm trong danh sách này sẽ có lợi ích lớn khi có sức hấp dẫn với dòng tiền đầu tư. Theo quy trình, dựa trên rổ VNX Allshare, các doanh nghiệp sẽ được rà soát về thực hành công bố thông tin về quản trị và Báo cáo thường niên bằng tiếng Anh, xem xét việc tham gia đánh giá ACGS 3 năm gần nhất và từ đó đề cử ra 64 doanh nghiệp lên Hội đồng đánh giá lựa chọn. Sau khi đánh giá, 50 doanh nghiệp được chọn sẽ lọt vào danh sách VNCG50.

“Cải thiện QTCT đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc thu hút vốn đầu tư của các quỹ đầu tư quốc tế, mà còn tạo nền tảng phát triển bền vững cho chính thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Theo đó, việc công bố VNCG50 nhằm mục tiêu lớn nhất là thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ được nâng hạng, mà còn thu hút thành công dòng vốn mới, chất lượng vào thị trường”, ông Long nhấn mạnh./.