Nhiều người nghĩ chỉ cần xuất hiện và làm việc chăm chỉ, năm này qua năm khác là đủ để có được một văn phòng ở góc đẹp nhất. Mãi cho đến khi trải qua công việc thực sự đầu tiên, không ít người mới nhận ra việc đạt được vị trí lãnh đạo phụ thuộc nhiều vào kỹ năng hơn là thâm niên.
Theo Grace McCarrick (Chuyên gia Tư vấn Kỹ năng Làm việc, Nhà sáng tạo nội dung và Diễn giả) có một kỹ năng mềm quan trọng nhất: Phán đoán. Cô cho rằng đó là kỹ năng quyết định việc bạn có thể chuyển từ quản lý cấp trung lên lãnh đạo cấp cao hay không – nhưng hầu hết mọi người đều không thành thạo. Vậy, phán đoán là gì, và tại sao chúng ta cần nó để thành công?
Phán đoán là gì?
Phán đoán là khả năng đưa ra đánh giá thông minh về một vấn đề nào đó. Cụ thể hơn, nó mô tả một cách đánh giá khôn ngoan giữa các vấn đề hoặc có một cách nhìn nhận sự vật đặc biệt sâu sắc. Là một nhà quản lý cấp cao, điều này rất quan trọng, nhưng để có được nó, bạn thường cần một sự thay đổi tư duy lớn và rất nhiều luyện tập.
McCarrick giải thích sự thay đổi này bằng cách nói rằng khi bạn mới bắt đầu sự nghiệp, “bạn đang cố gắng tìm ra mọi sai lầm và mọi thứ có thể xảy ra và xem làm thế nào bạn có thể cải thiện nó”. Nhưng một khi bạn trở thành một nhà lãnh đạo cấp cao, điều này sẽ thay đổi. Công việc của bạn là chỉ ra “những điều bạn có thể chủ động tạo ra sự khác biệt và có giá trị đối với những người đang ngồi trong phòng”. Về cơ bản, phán đoán đòi hỏi bạn phải suy nghĩ thấu đáo và nhận thức rõ ràng hơn để có thể nhìn thấy những điều nằm ngoài bề mặt.
Nếu không có khả năng phán đoán, bạn có thể sẽ trở thành một người hay phàn nàn, chỉ ra tất cả các vấn đề cần khắc phục thay vì đưa ra giải pháp cho những người xung quanh. McCarrick nói rằng điều này có thể khiến bạn trông “cực kỳ trẻ con” trước mặt các nhà lãnh đạo cấp cao khác. Đó là một kỹ năng quyết định thành bại đòi hỏi phải lắng nghe tích cực và tự nhận thức, nhưng tiếc là nó không phải là một kỹ năng được đào tạo bài bản. Bạn phải rèn luyện nó hàng ngày, ngay cả sau khi bạn đã đạt đến vị trí mong đợi hay một mức lương cao ngất ngưởng.
5 cách cải thiện khả năng phán đoán của bạn
Nói ít hơn
Cách hiệu quả nhất để rèn luyện khả năng phán đoán của bạn là im lặng. Bạn càng dành nhiều thời gian để nói, bạn càng có ít thời gian để lắng nghe. Đối với nhiều người, điều này nói dễ hơn làm. Khi bạn đã quá quen với việc nêu ra mọi vấn đề, việc không nói gì có thể khiến bạn cảm thấy như mình không đóng góp, nhưng thực tế nó cho phép bạn nhìn thấy bức tranh tổng thể hơn.
Lần tới khi bạn họp với nhóm của mình và cảm thấy muốn phát biểu, hãy lùi lại một bước và xem xét ba câu hỏi này: Điều này có cần phải nói ra không? Tôi có cần phải là người nói ra điều này không? Điều này có cần phải nói ra ngay bây giờ không? Nếu câu trả lời là có, hãy để người khác nói trước vì những gì họ nói có thể sẽ thay đổi suy nghĩ của bạn.
Quan sát những người có năng lượng mà bạn đánh giá cao
Cho dù bạn đang ngồi trong phòng họp hay đang tham gia cuộc gọi từ xa, hãy dành một chút thời gian để xem xét ai là người bạn ngưỡng mộ và tại sao. Họ nói như thế nào? Họ nêu ra những vấn đề gì? Rất có thể, bạn sẽ không chú ý đến người liên tục phàn nàn về mọi thứ nhỏ nhặt.
Thay vào đó, bạn có thể nhận thấy ai đó lắng nghe tốt như thế nào và họ đóng góp gì cho cuộc trò chuyện sau khi họ lên tiếng. Có thể có một nhà lãnh đạo trong ngành mà bạn theo dõi trực tuyến có năng lượng mà bạn ngưỡng mộ. Khi bạn luyện tập khả năng phán đoán của mình, việc quan sát những người đã thành thạo kỹ năng này sẽ rất hữu ích.
Loại bỏ bản thân ra khỏi vấn đề
Là một nhà quản lý, công việc của bạn là quan sát những gì quan trọng đối với những người xung quanh bạn (bao gồm cả nhân viên và các bên liên quan). Để làm được điều này, McCarrick nói rằng bạn phải “ngừng áp đặt phiên bản thế giới của bạn lên môi trường làm việc của bạn”. Phiên bản (hoặc quan điểm) của bạn chỉ là một phần nhỏ của vấn đề và những người khác cũng có phiên bản của riêng họ.
Bạn phải dành không gian cho trải nghiệm của người khác để đưa ra giải pháp có lợi cho cả nhóm. Nếu bạn quá bị phân tâm bởi quan điểm cá nhân của mình, bạn sẽ bỏ lỡ các vấn đề quan trọng.
Đánh giá các ưu tiên của bạn
Có rất nhiều vấn đề cần giải quyết ở nơi làm việc – công việc của bạn là xác định vấn đề nào đáng được ưu tiên. Vấn đề nào là nhỏ nhặt so với vấn đề nào sẽ tạo ra bước đột phá? Thông thường, các vấn đề nhỏ là một phần của vấn đề lớn hơn. Hãy xem xét tuần làm việc của bạn và xem bạn đang dành nhiều thời gian nhất ở đâu.
Bạn có liên tục cúi đầu, xử lý số liệu và khắc phục các lỗ hổng trong hệ thống không? Nếu vậy, hãy lùi lại một bước (và hít thở sâu trong khi bạn đang làm việc đó) và sắp xếp lại thứ tự ưu tiên để bạn tập trung vào bức tranh tổng thể hơn.
Bên cạnh đó, nếu bạn cảm thấy áp lực vì công việc quá nhiều và trở nên căng thẳng khi cố gắng sắp xếp những công việc đó, bạn có thể tìm đến các giải pháp công nghệ như việc sử dụng các ứng dụng thông minh. Các ứng dụng này có thể giúp bạn nhắc nhở về lịch trình của mình một cách thông minh và hiệu quả, điển hình như ứng dụng trợ lý ảo Lota do Lotus Chat phát triển.
Tiếp tục luyện tập
Theo McCarrick, “kỹ năng mềm giống như một cơ bắp”. Bạn sẽ không thức dậy một ngày và bỗng nhiên có khả năng phán đoán; nó đòi hỏi phải luyện tập liên tục để trở nên thành thạo. Vì vậy, hãy tiếp tục quan sát những người mà bạn ngưỡng mộ, đặt mục tiêu nói ít hơn 10% trong cuộc họp tiếp theo và 20% sau đó, và tiếp tục rèn luyện.
Cuối cùng, những vấn đề và sai lầm mà bạn từng nói đến trước đây sẽ trở nên nhỏ nhặt so với những vấn đề lớn hơn, bao quát hơn mà bạn sẽ có khả năng giải quyết tiếp theo.