Cụ thể, theo TKV, đối với các khoáng sản quan trọng mà TKV được Chính phủ giao cho khai thác hoặc tổ chức thăm dò (như than, bauxit, titan…), Chính phủ đã phê duyệt các quy hoạch, như: Quy hoạch phát triển ngành than đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng quặng bauxit giai đoạn 2007 – 2015, có xét đến năm 2025; Quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng quặng titan giai đoạn đến 2020, có xét đến 2030; Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng quặng sắt đến năm 2020, có xét đến năm 2030…

TKV đề xuất loạt giải pháp quy hoạch phát triển than, khoáng sản

Tuy nhiên, các quy hoạch nêu trên đến nay đã hết kỳ quy hoạch. Trước tình hình đó, Chính phủ đã có Nghị quyết số 119/NQ-CP ngày 27/9/2021 về các nhiệm vụ giải pháp để nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ lập các quy hoạch thời kỳ 2021 – 2030. Theo đó, Chính phủ đồng ý chủ trương tiến hành điều chỉnh kéo dài thời hạn các quy hoạch đã hết thời hạn quy hoạch; giao các bộ, cơ quan ngang bộ và các địa phương tổ chức lập các quy hoạch cần điều chỉnh kéo dài thời hạn và điều chỉnh nội dung.

Để có cơ sở pháp lý cho TKV trong việc thực hiện lập, triển khai dự án thăm dò khoáng sản, dự án đầu tư khai thác, chế biến khoáng sản, TKV đề nghị các bộ ngành, địa phương đấy nhanh tiến độ thấm định, trình Chính phủ xem xét quyết định điều chỉnh Quy hoạch (đặc biệt là Quy hoạch than và Quy hoạch các loại khoáng sản quan trọng như bauxit, titan, sắt…).

Liên quan các dự án đầu tư trọng điểm của TKV trong lĩnh vực khoáng sản, cụ thể là 2 dự án Bauxit ở Tây Nguyên gồm: Dự án tổ hợp Bauxit – Nhôm Lâm Đồng và Dự án Nhà máy sản xuất Alumina Nhân Cơ, để tận dụng mặt bằng, hạ tầng cơ sở đã đầu tư, nhanh chóng phát huy hiệu quả 2 dự án này, từ năm 2021, TKV đã báo cáo, đề nghị Chính phủ chấp thuận chủ trương cho TKV được tiến hành đầu tư nâng công suất lên 800.000 tấn alumin/năm; hiện nay Chính phủ đang xem xét. Do đó, TKV đề nghị Chính phủ xem xét chỉ đạo các bộ ngành, địa phương sớm thẩm định đề xuất của TKV về đầu tư nâng công suất 2 dự án Bauxit lên 800.000 tấn alumin, báo cáo Chính phủ để TKV triển khai các bước tiếp theo.

Về việc đầu tư tiếp các dự án khai thác, chế biến quặng bauxit ở Tây Nguyên, TKV cho biết, đã hoàn thành công tác thăm dò, phê duyệt trữ lượng 12 mỏ bauxit ở 2 tỉnh Đăk Nông và Lâm Đồng, với tổng trữ lượng và tài nguyên là 3,2 tỷ tấn (quặng nguyên khai). Hiện tại, TKV mới được cấp phép khai thác một phần trữ lượng của 2 mỏ là mỏ bauxit Tây Tân Rai và mỏ bauxit Nhân Cơ, với tổng trữ lượng được cấp phép khai thác là 260 triệu tấn.

Để có cơ sở triển khai các dự án khai thác, chế biến quặng bauxit ở Tây Nguyên, TKV đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo sớm thẩm định, phê duyệt “Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

Bên cạnh đó, TKV cũng kiến nghị Chính phủ cho phép được tái khởi động triển khai Dự án khai thác và tuyển quặng mỏ sắt Thạch Khê – Hà Tĩnh. Dự án này được TKV triển khai từ năm 2007 thông qua thành lập Công ty cổ phần Sắt Thạch Khê (trong đó TKV nắm cổ phần chi phổi). Lũy kế đến nay, TKV và các nhà đầu tư đã góp 1.800 tỷ đồng vào dự án. Tuy nhiên, sau gần 10 năm triển khai, từ năm 2017 đến nay Dự án đã phải dừng lại do tỉnh Hà Tĩnh và một số bộ ngành đã kiến nghị với Chính phủ xem xét dừng Dự án sắt Thạch Khê. “Ông lớn” than cho biết, cơ sở cho đề xuất này là việc gần đây Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 10/02/2022 về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Theo đó Bộ Chính trị cho phép đánh giá hiệu quả đầu tư, hiệu quả kinh tế – xã hội bền vững để xem xét đầu tư các dự án khai thác, chế biến sắt Thạch Khê (Hà Tình) hoàn thành trước năm 2030.

Ngoài ra, TKV cũng đề nghị tỉnh Thanh Hóa và Bộ Tài nguyên Môi trường xem xét tạo điều kiện sớm cấp Giấy phép cho Dự án khai thác, chế biến Cromit cố Định – Thanh Hóa. TKV cho biết, theo Nghị quyết số 10 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Chính trị yêu cầu phải hoàn thành đầu tư dự án khai thác, chế biến quặng crômit tại Cô Định (Thanh Hoả) trước năm 2025. Tuy nhiên, từ năm 2011 đến nay, dự án này có vướng mắc trong việc gia hạn, cấp giấy phép khai thác./.