Giảm diện tích đất nông nghiệp

“Quy hoạch sử dụng đất phải đảm bảo có tầm nhìn dài hạn, gắn với thực hiện các mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của đất nước nhanh, bền vững, đảm bảo tính liên kết liên vùng, liên tỉnh, gắn kết hữu cơ giữa đô thị và nông thôn…”, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết, khi trình bày Tờ trình của Chính phủ về Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025), tại họp phiên toàn thể của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội để thẩm tra Quy hoạch này, theo Văn phòng Quốc hội.

Cần khắc phục quy hoạch… “treo” khi lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia
Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân, đến năm 2030 quỹ đất chưa sử dụng của cả ước còn lại 505,60 nghìn ha. Ảnh: Quốc hội

Liên quan đến phương án quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030, ông Ngân cho biết, diện tích đất nông nghiệp được quy hoạch xác định là 27,73 triệu ha, giảm 25,22 nghìn ha so với năm 2020. Trong đó, để bảo đảm an ninh lương thực và nhu cầu xuất khẩu, diện tích đất trồng lúa là 3,57 triệu ha. Quy hoạch sử dụng đất phi nông nghiệp đến năm 2030 là 4,9 triệu ha, tăng 965,37 nghìn ha so với năm 2020. Quy hoạch sử dụng đất khu kinh tế là 1,65 triệu ha, tăng 15,49 nghìn ha…

“Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép UBND cấp tỉnh thực hiện việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng để thực hiện các dự án mà không phải trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận theo quy định tại Điều 58 Luật Đất đai; đồng thời bãi bỏ quy định tại điểm a khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai. Chính phủ đề nghị Quốc hội biểu quyết về quyết định phân kỳ chỉ tiêu sử dụng đất 5 năm (2021 – 2025), giao Thủ tướng Chính phủ căn cứ vào nhu cầu phát triển của từng ngành và địa phương để quyết định chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất hàng năm…”, ông Ngân cho biết.

Cần khắc phục quy hoạch “treo”

Cần khắc phục quy hoạch… “treo” khi lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia
Bộ trưởng Trần Hồng Hà (Ảnh: Quốc hội)

Tính khả thi của quy hoạch phụ thuộc vào các địa phương có tính toán, cân nhắc chi tiết các dự án đầu tư dựa trên hiệu quả đầu tư trên đất đai, xã hội và môi trường. Do đó, quy hoạch một mặt đảm bảo định hướng trong quản lý đất đai, cân đối đất đai cho bảo tồn, bảo vệ không gian; mặt khác có tính đến thị trường huy động dự án đầu tư, tiến độ sử dụng đất…

Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đề xuất cơ quan soạn thảo xem xét sự phù hợp của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội, Quy hoạch tổng thể quốc gia và các quy hoạch khác. Theo quy định của Luật Quy hoạch, quy hoạch tổng thể quốc gia là cơ sở để lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia nhưng đến nay quy hoạch tổng thể quốc gia chưa có. Điều này đòi hỏi quá trình lập các quy hoạch cần có sự phối hợp giữa các cơ quan để bảo đảm đồng bộ, thống nhất giữa các loại quy hoạch; đồng thời rà soát để bảo đảm tính khả thi của quy hoạch..

Theo các đại biểu, đất khu công nghiệp dự kiến quy hoạch tăng khá nhiều so với giai đoạn trước, nhưng thực tế giai đoạn 2011-2020, đất khu công nghiệp đạt tỷ lệ lấp đầy bình quân chỉ là 75%. Do đó, cần rà soát chỉ tiêu đất khu công nghiệp để bảo đảm tính khả thi, nhất là trong bối cảnh diễn biến dịch bệnh còn phức tạp, việc thu hút đầu tư vào Việt Nam có thể sẽ khó khăn hơn. Trong khi đó, một số địa phương thiếu quỹ đất nên tiến hành lấn biển để phát triển kinh tế – xã hội. Do đó, cần quy định tiêu chí cụ thể như thế nào để vừa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội vừa bảo vệ môi trường.

Giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, quy hoạch lần này có điểm mới là tính đến các chỉ tiêu cố định theo căn cứ chính trị, xác định mục tiêu mà Đảng, Nhà nước đề ra như: rừng đặc dụng, bảo tồn rừng, an ninh lượng thực thì giữ vững. Có những chỉ tiêu giữ và xem xét có điều kiện để khai thác sử dụng linh hoạt, hiệu quả theo thị trường mà không làm thay đổi tính chất đất đai.

Cần khắc phục quy hoạch… “treo” khi lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, hồ sơ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia cần đánh giá lại kết quả tổ chức thực hiện chỉ tiêu kế hoạch giai đoạn trước. Ảnh: Quốc hội

Kết luận nội dung phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, qua thảo luận, Ủy ban đánh giá hồ sơ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia được chuẩn bị kỹ lưỡng, chất lượng tăng lên qua nhiều lần tiếp thu… Tuy nhiên, cần bổ sung căn cứ như: bảng tổng hợp nhu cầu đất của bộ, ngành, địa phương; cơ sở của việc đưa ra các chỉ tiêu; đánh giá lại kết quả tổ chức thực hiện chỉ tiêu quy hoạch, kế hoạch giai đoạn trước, một số chỉ tiêu không hoàn thành cần được quan tâm làm rõ; hiệu quả sử dụng từng loại đất ở từng lĩnh vực để đủ cơ sở định hướng. Đề nghị bổ sung làm rõ nguồn lực triển khai thực hiện quy hoạch bảo đảm khả thi, khắc phục quy hoạch treo, tăng cường ứng dụng công nghệ thống tin trong giải quyết tranh chấp, khiếu nại…/.