Phát biểu tại buổi họp báo ra mắt cuốn Sổ tay, ông Nguyễn Đức Trung, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp cho biết, trong bối cảnh kỷ nguyên số, kinh tế số và Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, vấn đề đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được coi là cách thức hữu hiệu để có thể tạo ra các xung lực mới, giá trị mới cho phát triển kinh tế quốc gia, cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp thay vì các lợi thế cạnh tranh truyền thống dựa trên khai thác tài nguyên thiên nhiên và lao động giá rẻ đang dần bị thay thế.

“Vấn đề chuyển đổi số ngày càng trở nên cấp thiết khi tác động của dịch Covid-19 đã làm thay đổi mạnh mẽ cuộc sống, thói quen của con người, của toàn xã hội; đòi hỏi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp cần khẩn trương thay đổi và thích ứng”, ông Trung nhấn mạnh.

Sổ tay chuyển đổi số, cẩm nang hữu ích cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm
Họp báo ra mắt Sổ tay Chuyển đổi số cho DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm

Cũng theo ông Trung, thời gian qua, Chính phủ luôn xác định chuyển đổi số là một nhiệm vụ ưu tiên quan trọng hàng đầu để hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực, sức cạnh tranh phù hợp với xu thế mới, tình hình mới; đồng thời đây cũng là nhân tố quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp thực hiện. Chương trình hướng tới đến năm 2025 phấn đấu đạt được các mục tiêu: 100% doanh nghiệp được nâng cao nhận thức về chuyển đổi số; tối thiểu 100.000 doanh nghiệp được hỗ trợ kỹ thuật về chuyển đổi số; tối thiểu 100 doanh nghiệp được hỗ trợ là mô hình chuyển đổi số điển hình thành công để lan tỏa và nhân rộng; thiết lập mạng lưới chuyên gia gồm tối thiểu 100 tổ chức, cá nhân tư vấn, cung cấp giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số cho doanh nghiệp, hỗ trợ phát triển các nền tảng số.

Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ, ngay từ tháng 1/2021, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Quyết định số 12/QĐ-BKHĐT để triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi về nhận thức, tầm nhìn và chiến lược; hỗ trợ số hóa các hoạt động kinh doanh; hỗ trợ số hóa các quy trình quản trị; và hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện để tạo ra sản phẩm, dịch vụ, mô hình mới cho doanh nghiệp.

Trong giai đoạn đầu (2021-2022), Chương trình tập trung vào nâng cao nhận thức và đào tạo các kiến thức, kỹ năng nền tảng về chuyển đổi số nhằm góp phần hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi nhận thức, chuẩn hóa quy trình, chuẩn bị cho việc triển khai chuyển đổi số được hiệu quả, đúng hướng.

“Chúng tôi rất vui mừng vì các Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số được Chương trình ban hành trong thời gian qua đã nhận được sự phản hồi tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia tư vấn đào tạo, các nhà cung cấp giải pháp chuyển đổi số. Nhiều nội dung trong các Sổ tay đã được các bên áp dụng làm kim chỉ nam, từ đó tiếp tục phát triển để cùng nâng cao chất lượng hệ sinh thái, các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số”, ông Trung bày tỏ.

Sổ tay chuyển đổi số, cẩm nang hữu ích cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm
Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp Nguyễn Đức Trung phát biểu tại họp báo

Thực tế cho thấy, các công cụ, tài liệu và hoạt động của Chương trình trong suốt hơn 2 năm vừa qua đã góp phần vào sự thay đổi rõ rệt trong nhận thức và đầu tư cho chuyển đổi số tại các doanh nghiệp. Theo Báo cáo thường niên chuyển đổi số doanh nghiệp năm 2022 của Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kết quả khảo sát 1.000 doanh nghiệp đã chỉ ra rằng, trong năm 2022, số lượng các doanh nghiệp được khảo sát đang tiến hành chuyển đổi số có dấu hiệu gia tăng và nhiều doanh nghiệp đã dành ngân sách cụ thể cho hoạt động này. Sự thay đổi này chủ yếu đến từ sự thay đổi trong nhận thức, kỹ năng và kinh nghiệm liên quan tới chuyển đổi số của lãnh đạo và đội ngũ nhân lực của doanh nghiệp.

“Để tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc chuyển đổi số, tài liệu hướng dẫn từ các cơ quan chuyên ngành như Sổ tay chuyển đổi số cho DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm – được công bố hôm nay là rất cần thiết và quan trọng để cung cấp các kiến thức, hướng dẫn, các chỉ dẫn giải pháp công nghệ số cho doanh nghiệp trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm…”, ông Trung nói.

Ông cũng cho rằng, sổ tay cung cấp những kiến thức nền tảng, bức tranh tổng thể về hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp trong ngành, nhằm nâng cao nhận thức và đưa ra các chỉ dẫn cho DNNVV triển khai áp dụng công nghệ số trong chế biến và phân phối thực phẩm. Từ đó đưa ra lộ trình phù hợp áp dụng công nghệ theo nhiều cấp độ khác nhau, gắn liền với mục tiêu sản xuất, kinh doanh và nguồn lực hiện có của doanh nghiệp. Sổ tay cũng phân tích một số khó khăn và khuyến nghị một số giải pháp, những điểm lưu ý trong hoạt động chuyển đổi số, chia sẻ kinh nghiệm một số câu chuyện chuyển đổi số thực tiễn để các DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm tham khảo. Chúng tôi hy vọng những kiến thức trong Sổ tay sẽ giúp các DNNVV nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh của mình.

Sổ tay chuyển đổi số, cẩm nang hữu ích cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm
Ông Nguyễn Việt Long, chuyên gia tư vấn Chuyển đối số của Dự án USAID LinkSME và Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 giới thiệu về Sổ tay tại sự kiện

Ông Nguyễn Việt Long, chuyên gia tư vấn Chuyển đối số của Dự án USAID LinkSME và Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 bày tỏ kỳ vọng, việc ra mắt cuốn Sổ tay sẽ giúp cung cấp thông tin tổng quan, nâng cao nhận thức và đưa ra các chỉ dẫn cho DNNVV triển khai áp dụng công nghệ số trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm. Từ đó đưa ra lộ trình phù hợp áp dụng công nghệ theo nhiều cấp độ khác nhau, gắn liền với mục tiêu sản xuất, kinh doanh và nguồn lực hiện có của doanh nghiệp. Trong cuốn Sổ tay, các chuyên gia của Chương trình đã phân tích một số khó khăn và đưa ra giải pháp nhằm thúc đẩy chuyển đổi số của DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng chia sẻ những bài học kinh nghiệm thực tế, lộ trình chuyển đổi số phù hợp cho DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm tại Việt Nam.

Đánh giá cao việc ra mắt cuốn Sổ tay kịp thời, ông Nguyễn Quốc Toản, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh, Sổ tay sẽ góp phần hữu ích hỗ trợ các DNVVV, giám đốc các hợp tác xã và cả những người nông dân có thể tham khảo các thông tin cập nhật về chuyển đổi số, phương pháp tiếp cận, các giải pháp cụ thể để có thể xây dựng được cho mình một chiến lược chuyển đổi số phù hợp trong lĩnh vực chế biến thực phẩm và nông nghiệp, cũng như các lĩnh vực khác có liên quan.

Sổ tay chuyển đổi số, cẩm nang hữu ích cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm
Ông Nguyễn Quốc Toản, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê Nông nghiệp đánh giá cao việc ra mắt kịp thời cuốn Sổ tay

Theo ông Toản, trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ giai đoạn hậu dịch Covid-19 với sự phục hồi nhanh chóng của nền kinh tế và sự ứng dụng ngày càng hiệu quả của các phương thức sản xuất kinh doanh mới gắn với chuyển đổi số, doanh nghiệp nào nắm vững và sớm có được một chiến lược chuyển đổi số hiệu quả, bài bản, thì sẽ đón bắt được các cơ hội phát triển để bứt phá, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp và chế biến thực phẩm. Do đó, cuốn Sổ tay chuyển đổi số có thể coi là cẩm nang rất quan trọng giúp hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp và người nông dân trong quá trình này.

Theo báo cáo năm 2022 của EMIS – tổ chức quốc tế chuyên về nghiên cứu và dữ liệu, thị trường thực phẩm chế biến toàn cầu được ước tính sẽ đạt tỷ lệ tăng trưởng kép (CAGR) là 3,8% từ năm 2023 đến năm 2028. Xu hướng tăng trưởng tương tự cũng được nhìn thấy tại thị trường Việt Nam khi Chính phủ coi đây là một trong những ngành công nghiệp được ưu tiên phát triển nhằm nâng cao sản lượng và giá trị xuất khẩu các sản phẩm nông sản, thực phẩm chế biến trong nước.

Các chuyên gia của Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 cũng đưa ra các giải pháp chuyển đổi số cụ thể được áp dụng trong chuỗi giá trị ngành chế biến và phân phối thực phẩm gồm: Giải pháp thu thập, phân tích dữ liệu; giải pháp truy xuất nguồn gốc; quản lý vận tải; quản lý kho và hàng tồn kho; giải pháp quản lý chất lượng sản phẩm; giải pháp quản lý bán hàng đa kênh. Dựa vào đặc thù của ngành chế biến và phân phối thực phẩm, cuốn Sổ tay này giới thiệu các giải pháp công nghệ được áp dụng phù hợp vào các khâu khác nhau trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp. Việc áp dụng các giải pháp công nghệ có thể tiến hành tuần tự hoặc song song, tùy vào tiềm lực của doanh nghiệp, trong đó, 2 giải pháp mà doanh nghiệp cần ưu tiên triển khai sớm là giải pháp bán hàng đa kênh và truy xuất nguồn gốc để tăng doanh thu, tăng liên kết trong chuỗi.

Sổ tay chuyển đổi số, cẩm nang hữu ích cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm
Sổ tay Chuyển đổi số cho DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm

Cuốn sổ tay cũng đưa ra gợi ý về việc xây dựng lộ trình triển khai chuyển đối số của doanh nghiệp ngành chế biến và phân phối thực phẩm trong tiêu thụ sản phẩm thị trường nội địa và xuất khẩu. Trong đó, việc xây dựng lộ trình phụ thuộc vào mức độ ưu tiên của doanh nghiệp đối với các yếu tố về mục tiêu và tính chất của hoạt động kinh doanh. Các yếu tố mà doanh nghiệp cần cân nhắc khi xây dựng kế hoạch chuyển đổi số gồm: Tuân thủ quy định của nhà nước và quy định, tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu; mở rộng thị trường, thu hút khách hàng và tối ưu chi phí.

Đặc biệt, các chuyên gia của Chương trình cho rằng, các doanh nghiệp khi chuyển đổi số cần lưu ý về các quy định khắt khe từ các thị trường lớn trên thế giới liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Tại Việt Nam, ngày 28/3/2023, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt “Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững đến năm 2030” sẽ đòi hỏi doanh nghiệp trong thời gian tới phải cân nhắc áp dụng cả các giải pháp công nghệ hỗ trợ việc quản lý, tuân thủ các yêu cầu này.

Sổ tay chuyển đổi số, cẩm nang hữu ích cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm
Ông Phan Viết Hoàn – Tổng giám đốc Freshdi khẳng định, Sổ tay đem lại góc nhìn rất toàn diện về hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm

Đứng ở góc độ doanh nghiệp, ông Phan Viết Hoàn – Tổng giám đốc Freshdi, doanh nghiệp chuyên về cung cấp giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm chia sẻ tại buổi họp báo: “Cuốn sổ tay này chứa đựng nhiều kiến thức cần thiết và hữu ích để doanh nghiệp hiểu được quá trình chuyển đổi số và áp dụng các công nghệ số trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Còn đối với chúng tôi, Sổ tay đem lại góc nhìn rất toàn diện, giúp chúng tôi hiểu thêm về hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm, từ đó chúng tôi đồng hành, phát triển những giải pháp chuyển đổi số tốt nhất cho cộng đồng doanh nghiệp trong việc quản lý bán hàng và truyền thông câu chuyện sản phẩm cho các sản phẩm nông sản Việt Nam”./.