Một số kết quả nổi bật

Tại buổi họp báo về “Báo cáo hoạt động của Văn phòng JICA Việt Nam trong tài khóa 2021” được tổ chức ngày 21/10, ông Shimizu Akira – Trưởng Đại diện Văn phòng JICA Việt Nam cho biết, trong năm tài khóa 2020, JICA đã đạt nhiều thành tích hoạt động nổi bật.

Về con số, số tiền cam kết cho vay là 49,4 tỷ Yen (khoảng 10.041 tỷ đồng), hợp tác kỹ thuật không hoàn lại là 4,3 tỷ Yen (khoảng 874 tỷ đồng) và viện trợ không hoàn lại là 2,1 tỷ Yen (khoảng 427 tỷ đồng). Tổng cộng có khoảng 100 dự án lớn nhỏ.

Trong hai năm trước đó, JICA không ký kết hiệp định vốn vay ODA nào do Việt Nam chủ trương hạn chế vay nợ nước ngoài, vì vậy, trong tài khóa 2020, việc ký kết được 2 hiệp định vốn vay mới được coi là một tín hiệu đáng khích lệ cho những hợp tác tiếp theo trong tương lai.

JICA sẽ hỗ trợ Việt Nam ứng phó dịch bệnh và phục hồi kinh tế
Ông Shimizu Akira trình bày những kết quả hoạt động của JICA tại Việt Nam trong năm tài khóa 2020

Ngoài ra, trong hợp tác kỹ thuật, bên cạnh các hợp tác truyền thống trong phát triển nguồn nhân lực công nghiệp, nhiều dự án với góc nhìn mới mẻ như dự án hỗ trợ đẩy mạnh việc áp dụng Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) hay dự án thúc đẩy cơ cấu doanh nghiệp nhỏ và vừa, đã góp phần vào sự phát triển ngành công nghiệp và kinh tế Việt Nam.

Đồng thời, JICA cũng triển khai một số dự án như phòng chống thiên tai do lũ quét và sạt lở đất nghiêm trọng ở khu vực miền núi phía Bắc. Đặc biệt, JICA được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho những hoạt động cứu trợ khẩn cấp ứng phó thiệt hại của mưa lũ miền Trung Việt Nam trong mùa lũ năm ngoái.

2 lĩnh vực ưu tiên hàng đầu

Ông Shimizu Akira thông tin thêm, trong thời gian tới, những dự án hợp tác của JICA sẽ tập trung cho “Đối phó với dịch bệnh COVID-19” và “Phục hồi kinh tế trong bối cảnh đại dịch COVID-19” ở Việt Nam.

Cụ thể, về đối phó với dịch bệnh COVID-19, JICA tập trung vào 2 ưu tiên trọng điểm. Đầu tiên là “Tăng cường hệ thống y tế nòng cốt cho các bệnh viện tuyến trên”. Bệnh viện Chợ Rẫy được Nhật Bản xây dựng từ năm 1975, sau này, JICA tiếp tục triển khai các dự án tăng cường năng lực cho các bệnh viện ở các đô thị lớn như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Huế, tăng cường hệ thống y tế toàn diện, bao gồm cả tăng cường năng lực và trang bị cho các bệnh viện tuyến dưới.

Ưu tiên trọng điểm thứ hai là “Tăng cường các biện pháp phòng chống các bệnh truyền nhiễm”. Năm 2006, Nhật Bản đã hoàn thành lắp đặt phòng an toàn sinh học cấp 3 tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (NIHE), tiếp sau đó, JICA đã và đang hỗ trợ xây dựng phòng xét nghiệm và đào tạo nguồn nhân lực cho Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh nhằm tăng cường năng lực xét nghiệm và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) các tỉnh nơi phải thực hiện các xét nghiệm nhanh và trên diện rộng dịch COVID-19, đã nhận được các hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo của NIHE và Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, và đây chính là một trong những thành quả hợp tác của JICA.

Bên cạnh đó, JICA đã viện trợ cho Bệnh viện bệnh nhiệt đới Trung ương hệ thống xét nghiệm PCR, Bệnh viện Bạch Mai hệ thống điều hòa không khí nhằm phòng ngừa lây nhiễm, Bệnh viện Trung ương Huế hệ thống ECMO, trang thiết bị cần thiết trong chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại Bệnh viện Chợ Rẫy với tổng trị giá các lần viện trợ là hơn 450 triệu Yen (khoảng 91 tỷ đồng) nhằm đáp ứng yêu cầu khẩn cấp trong phòng chống dịch COVID-19 tại Việt Nam.

Ngoài ra, JICA đã tiến hành mua sắm thông qua UNICEF hộp lạnh bảo quản vắc xin kèm thiết bị theo dõi nhiệt độ phục vụ cho việc vận chuyển vắc xin, JICA thực hiện hỗ trợ tại một số tỉnh biên giới thông qua Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) nhằm tăng cường năng lực cho các cán bộ, công chức Nhà nước trong điều tra và giám sát các bệnh truyền nhiễm, cung cấp thiết bị phòng ngừa dịch bệnh, JICA sẽ cung cấp các trang thiết bị y tế dùng cho điều trị bệnh nhân COVID-19 tại Bệnh viện Trung ương Huế. Tổng cộng số tiền viện trợ của các dự án này là 800 triệu Yen (khoảng 163 tỷ đồng).

Về phục hồi kinh tế trong bối cảnh COVID-19, bên cạnh các dự án công trình cửa ngõ quốc tế như Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, Cảng quốc tế Lạch Huyện, JICA cũng triển khai các dự án tăng cường kết nối giao thông giữa các địa phương, như cải tạo, xây dựng lại nhiều cây cầu yếu trên nhiều tuyến quốc lộ thuộc nhiều tỉnh thành trên toàn quốc, như cầu trên tuyến đường sắt Bắc Nam, cầu Kẻ Nậm ở tỉnh Nghệ An gần biên giới Việt Nam – Lào… Khoảng 70% các tuyến đường quốc lộ của Việt Nam được đầu tư cải tạo thông qua hợp tác vốn vay ODA Nhật Bản. Các dự án hoàn thành giúp tăng cường kết nối ASEAN, chuỗi cung ứng hàng hóa và giúp người dân đi lại thuận tiện, đồng thời cũng tạo điều kiện cho các nhà máy nước ngoài đầu tư vào các địa phương.

Ngoài ra, để đáp ứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế và gia tăng dân số, JICA đã và đang triển khai các dự án góp phần cải thiện đời sống của người dân Việt Nam như dự án xây dựng nhà máy điện, đường cao tốc lớn ở các đô thị vệ tinh, nhà máy xử lý nước… Các hợp tác của Nhật Bản đóng góp khoảng 10% tổng sản lượng điện của Việt Nam. Tháng 10/2020, cầu cạn đoạn Mai Dịch – Nam Thăng Long thuộc đường Vành đai 3 đã được thông xe. Tháng 8 vừa qua, dự án mở rộng nhà máy thủy điện Đa Nhim đã được hoàn thành và bắt đầu đưa vào vận hành thương mại. Đây là dự án được Nhật Bản hỗ trợ xây dựng và đưa vào hoạt động từ năm 1964. Tháng 5/2021, JICA ký kết thỏa thuận cho vay Dự án điện gió trên đất liền tại tỉnh Quảng Trị, thúc đẩy cung cấp năng lượng sạch nhằm trung hòa carbon.

Hiện tại, JICA cũng đang thực hiện dự án hợp tác kỹ thuật tăng cường năng lực nghiên cứu cho trường Đại học Cần Thơ, dự án xây dựng và mua sắm thiết bị cho tổ hợp phòng thí nghiệm nghiên cứu và phòng thí nghiệm công nghệ cao, triển khai đào tạo nguồn nhân lực, chương trình nghiên cứu và liên kết ngành học ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long.

“JICA sẽ nỗ lực hơn nữa đóng góp vào sự phát triển của Việt Nam thông qua hợp tác kỹ thuật và hợp tác tài chính, đồng thời thúc đẩy hơn nữa việc kết nối giữa con người với nhau, góp phần củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị giữa hai nước”, ông Shimizu Akira khẳng định./.