Tầm nhìn chiến lược của Chủ tịch Tập Cận Bình

Theo Kênh CNN Business, sự ra mắt sàn giao dịch chứng khoán Bắc Kinh có ý nghĩa chiến lược đối với tầm nhìn kinh tế và chính trị của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Đây là lần đầu tiên một sàn giao dịch được thành lập ở Bắc Kinh, mang đến cho Thủ đô và trung tâm chính trị của quốc gia nhiều ảnh hưởng hơn trong thế giới kinh doanh và tài chính.

Chủ tịch Tập Cận Bình muốn ông muốn tạo ra một nền tảng tài trợ chính cho các doanh nghiệp nhỏ “định hướng dịch vụ” và “đổi mới”

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường gặp khó khăn trong việc xin vốn từ hệ thống ngân hàng quốc doanh của Trung Quốc vì thiếu tài sản thế chấp và các ràng buộc khác. Theo đó, mục tiêu chính của sàn mới là giúp đỡ các doanh nghiệp mới và nhỏ huy động vốn. Khi Chủ tịch Tập Cận Bình công bố ý tưởng về một sàn giao dịch tại Bắc Kinh hồi tháng 9/2021, ông nói rằng, ông muốn tạo ra một nền tảng tài trợ chính cho các doanh nghiệp nhỏ “định hướng dịch vụ” và “đổi mới”.

Một mục tiêu khác của việc lập sàn chứng khoán là tăng ảnh hưởng của Bắc Kinh. Các sàn giao dịch chứng khoán lớn của Trung Quốc đại lục nằm xa trung tâm chính trị của đất nước. Sở Giao dịch chứng khoán Thượng Hải được thành lập ở thành phố phía đông vào năm 1990, có hầu hết các công ty có vốn hóa lớn, bao gồm các doanh nghiệp nhà nước, ngân hàng và các công ty năng lượng. Sở Giao dịch chứng khoán Thâm Quyến, ở miền Nam Trung Quốc, có tỷ lệ các công ty công nghệ cao hơn.

Hồng Kông ở miền Nam Trung Quốc cũng có sàn giao dịch chứng khoán quốc tế, nhưng tuân theo các hệ thống quản lý và luật pháp khác. Tại đây, không có kiểu kiểm soát vốn nghiêm ngặt mà Bắc Kinh áp đặt đối với đại lục.

Luo Zhiheng, Trưởng nhóm phân tích vĩ mô của Yuekai Securities có trụ sở tại Quảng Châu, cho biết: “Việc thành lập Sàn chứng khoán Bắc Kinh có lợi cho sự phát triển cân bằng trong khu vực và sẽ làm tăng ảnh hưởng của miền Bắc Trung Quốc trên thị trường vốn”.

Ngoài ra, Sàn giao dịch chứng khoán Bắc Kinh có thể “phục vụ tốt hơn định vị cốt lõi của Thủ đô là trở thành trung tâm chính trị, văn hóa, giao lưu quốc tế, công nghệ và đổi mới của quốc gia”, mục tiêu mà ông Tập đặt ra vào năm 2014.

Cùng với đó, việc ra mắt sàn giao dịch có trụ sở tại Bắc Kinh cũng diễn ra khi cánh cửa cho các đợt IPO công nghệ của Trung Quốc ở nước ngoài đang đóng lại, do sự giám sát chặt chẽ hơn đối với các công ty này ở cả Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Từ năm 2018-2019, Bắc Kinh đã khuyến khích các công ty của mình niêm yết trong nước và ít phụ thuộc hơn vào tiền và công nghệ nước ngoài. Chiến dịch này diễn ra mạnh mẽ trong suốt thời kỳ xảy ra cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung.

Sàn chứng khoán mới cũng nhằm ngăn chặn lượng lớn dữ liệu nhạy cảm do các công ty công nghệ nắm giữ rơi vào tay các chính phủ nước ngoài. Các nhà phân tích từ Eurasia Group có trụ sở tại New York cho biết, trong một báo cáo nghiên cứu gần đây: “Ban lãnh đạo Trung Quốc ngày càng cảnh giác hơn với các công ty niêm yết tại Hoa Kỳ … đặc biệt là đối với các công ty kiểm soát lượng dữ liệu đáng kể”. Theo cách hiểu này, Sở Giao dịch Chứng khoán Bắc Kinh mới được công bố cũng nhằm giúp các công ty nhỏ hơn của Trung Quốc huy động vốn bên ngoài Hoa Kỳ.

Tạo ra một thị trường vốn nhiều cấp

Bảng giao dịch sàn chứng khoán Bắc Kinh

Sàn chứng khoán Bắc Kinh được vận hành bởi Sở Giao dịch chứng khoán và Báo giá Quốc gia (NEEQ), trở thành một trong những sàn chứng khoán đặt tại 3 thành phố lớn của Trung Quốc (Bắc Kinh, Thượng Hải và Thâm Quyến). NEEQ cũng vận hành Sàn Giao dịch Thứ ba – nơi có hơn 7.000 mã cổ phiếu đang giao dịch. 71 công ty từ Sàn Giao dịch Thứ ba sang Sàn chứng khoán Bắc Kinh được lựa chọn theo tình hình tài chính cùng một số tiêu chí khác.

Sau ngày giao dịch đầu tiên, các mã cổ phiếu trên sàn được phép tăng hoặc giảm tối đa 30%. Con số này cao hơn so với mức 10% và 20% lần lượt của sàn chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến.

“Sàn giao dịch mới có vai trò quan trọng trong việc tạo ra một thị trường vốn nhiều cấp, cải thiện năng lực hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cũng như thúc đẩy phát triển dựa trên đổi mới, sáng tạo và thúc đẩy chuyển đổi cũng như nâng cấp nền kinh tế”, Yi Huiman, Chủ tịch Ủy ban Quản lý Chứng khoán Trung Quốc, phát biểu tại lễ khai trương Sàn chứng khoán Bắc Kinh sáng 15/11, theo tờ Tân Hoa Xã.

Sàn chứng khoán Bắc Kinh được kỳ vọng sẽ giúp Trung Quốc nâng cấp cấu trúc ngành công nghiệp, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào nguồn vốn cũng như công nghệ nước ngoài với việc mang đến nhiều nguồn vốn hơn cho công ty công nghệ vừa và nhỏ.

Thách thức lớn nhất của sàn chứng khoán Bắc Kinh là đảm bảo tính thanh khoản. Trong số hơn 7.000 mã cổ phiếu giao dịch trên Sàn giao dịch thứ ba, chỉ có khoảng 1.000 mã có có giao dịch thường xuyên trong phiên. Do đó, chỉ một số lệnh mua/bán cũng có thể khiến giá cổ phiếu biến động mạnh.

Sàn giao dịch Bắc Kinh chủ yếu gồm cổ phiếu của các công ty nhỏ trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ tiên tiến, bổ sung cho sàn Star Market – dành cho cổ phiếu công nghệ – tại Thượng Hải và sàn ChiNext cho startup tại Thâm Quyến. Việc cấp vốn cho đội ngũ doanh nghiệp nhỏ hùng hậu đóng vai trò quan trọng với nền kinh tế Trung Quốc khi mà nhóm này đang phải vật lộn với sự suy giảm trong 2 quý vừa qua trong bối cảnh lạm phát và khủng hoảng điện.

Sàn giao dịch chứng khoán Bắc Kinh cho biết, họ sẽ tăng cường giám sát và đẩy mạnh nỗ lực cải thiện chất lượng của các công ty niêm yết, thực hiện các biện pháp tăng cường rà soát trước khi niêm yết, làm rõ trách nhiệm của các trung gian và các công ty niêm yết, và tạo ra các kênh thông suốt để hủy niêm yết.

Việc ra mắt Sàn giao dịch chứng khoán Bắc Kinh diễn ra hai tháng sau khi Trung Quốc công bố kế hoạch thiết lập một sàn giao dịch mới. Động thái này được thị trường hoan nghênh vì sàn chứng khoán nhằm giải quyết câu hỏi hóc búa về tài chính lâu nay của các doanh nghiệp vừa và nhỏ./.