Đến nay, đất nước ta đã đi qua 1/3 chặng đường thực hiện Chiến lược 10 năm, hơn nửa chặng đường thực hiện Kế hoạch 5 năm theo các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội.
“Do vậy, đây là thời điểm quan trọng, để toàn ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê cùng nhìn lại những gì đã làm được, chưa làm được như kỳ vọng của chúng ta trong hơn nửa nhiệm kỳ vừa qua, rút ra bài học kinh nghiệm, đồng thời bám sát bối cảnh, tình hình, thách thức mới đặt ra và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, ưu tiên của ngành trong thời gian tới”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã phát biểu như vậy tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư sáng ngày hôm nay, 11/1/2024.
 |
| “Đây là thời điểm quan trọng, để toàn ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê cùng nhìn lại những gì đã làm được, chưa làm được như kỳ vọng của chúng ta trong hơn nửa nhiệm kỳ vừa qua”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu. Ảnh: Hùng Anh/ Trịnh Phú |
Thay mặt Lãnh đạo Bộ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã gửi lời cảm ơn tới tất cả các đồng chí cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Kế hoạch và Đầu tư và Thống kê nói chung và Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói riêng và gia đình các đồng chí, về những nỗ lực không mệt mỏi của mình để đóng góp cho những thành tựu chung của đất nước, khẳng định vai trò, vị thế, uy tín ngày càng cao của Ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê.
Bộ trưởng cũng cảm ơn sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên, sát sao của các đồng chí Lãnh đạo Chính phủ, đặc biệt là Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, cùng sự ủng hộ và phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành trung ương, địa phương, tổ chức quốc tế, cảm ơn sự đồng hành và chia sẻ của các cơ quan báo chí.
10 điểm sáng của nền kinh tế có sự đóng góp quan trọng của ngành Kế hoạch – Đầu tư
Về kết quả nổi bật trong năm 2023 và những năm gần đây của ngành Kế hoạch – Đầu tư, Bộ trưởng khái quát 10 điểm sáng.
Thứ nhất, đó là phát triển hệ tư duy mới, tầm nhìn chiến lược mới về phát triển, phù hợp với thế và lực mới của đất nước, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu thực tiễn đặt ra đối với từng ngành, lĩnh vực và từng địa phương ở cả hiện tại và tương lai.
“Trong đầu tư công, chúng ta đã nỗ lực khắc phục bằng được tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún, chia cắt, lợi ích cục bộ để tập trung nguồn lực đầu tư các công trình, dự án lớn, đường cao tốc, liên vùng, ven biển… các “quả đấm thép” cho đột phá hạ tầng của đất nước và các địa phương”, Bộ trưởng dẫn chứng.
Cụ thể đã giảm từ khoảng 60 chương trình mục tiêu giai đoạn 2011-2015 xuống 21 chương trình giai đoạn 2016-2020, đến nay chỉ còn 03 chương trình mục tiêu quốc gia trong giai đoạn 2021-2025. Cắt giảm khoảng 12.000 dự án sử dụng ngân sách trung ương trong giai đoạn 2016-2020 xuống dưới 5.000 dự án trong giai đoạn 2021-2025 để tập trung đầu tư trọng tâm, trọng điểm những dự án lớn, quan trọng, nền tảng kết cấu hạ tầng của nền kinh tế, quan tâm thực hiện mục tiêu đến năm 2025 có khoảng 3.000 km đường cao tốc và đến năm 2030 có khoảng 5.000 km.
“Trong quy hoạch, chúng ta đã kiên định, kiên trì trình Quốc hội qua 3 Kỳ họp để ban hành Luật Quy hoạch. Cắt giảm hơn 20 nghìn quy hoạch trước đây xuống còn 111 quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia và 39 quy hoạch kỹ thuật, chuyên ngành; từ 50 quy hoạch ngành cấp tỉnh tích hợp trong 01 quy hoạch tỉnh duy nhất”, Bộ trưởng cho biết.
Qua đó, Bộ trưởng chỉ rõ, đã khắc phục tình trạng quản lý chia cắt, cục bộ, tổ chức lại không gian phát triển của các ngành và địa phương; vận dụng hiệu quả cơ chế thị trường để loại bỏ hơn 3.000 quy hoạch sản phẩm các loại, giúp loại bỏ hàng nghìn điều kiện kinh doanh và giấy phép con.
Trong công tác kế hoạch hóa, quản lý nhà nước, chúng ta đã thay đổi tư duy mạnh mẽ, tăng cường phân cấp, phân quyền triệt để, tập trung vào nghiên cứu những vấn đề lớn của đất nước ở tầm vĩ mô, như chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, thể chế, mô hình kinh tế mới… và cũng từ đó, giờ đây cán bộ Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nâng cao được năng lực nghiên cứu, hình thành tư duy pháp lý, xây dựng chính sách… đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
“Đây chỉ là 3 trong rất nhiều điểm mới mà chúng ta đã tham mưu cho cấp có thẩm quyền để phê duyệt tổ chức thực hiện; từ bỏ lợi ích riêng để vì cái chung của đất nước. Như nhiều người thường nói Bộ Kế hoạch và Đầu tư “đã tự lấy đá ghè chân mình””, Bộ trưởng chia sẻ.
Thứ hai, quy mô, tiềm lực của nền kinh tế không ngừng được nâng lên, tăng trưởng được thúc đẩy trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
“Chúng ta đã tập trung theo dõi sát, nắm chắc tình hình, làm tốt công tác dự báo để chủ động, linh hoạt, kịp thời điều chỉnh trọng tâm ưu tiên trong chỉ đạo, điều hành, phù hợp với diễn biến tình hình thế giới, khu vực và trong nước. Tăng trưởng năm 2023 đạt 5,05% mặc dù chưa đạt mục tiêu đề ra, nhưng cũng thuộc nhóm các nước có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới và khu vực”, Bộ trưởng cho hay.
Ngành cũng đã phát huy hiệu quả vai trò tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù trong phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn. Năm 2023, trong bối cảnh khó khăn chung của cả nước, nhiều địa phương tiếp tục đạt được nhiều kết quả rất tích cực trong tăng trưởng, thu hút đầu tư… như: Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng, Nghệ An, Hà Tĩnh…
Thứ ba, thực hiện 03 đột phá chiến lược đạt nhiều kết quả rõ nét. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, tạo điều kiện để các ngành, các địa phương phát huy tính chủ động, linh hoạt trong triển khai thực hiện, phù hợp với bối cảnh, tình hình và yêu cầu thực tiễn đặt ra.
Thứ tư, hoàn thành mục tiêu cơ bản trình, phê duyệt xong các quy hoạch trong năm 2023, tạo không gian mới, động lực tăng trưởng mới, đồng thời cũng là căn cứ pháp lý để các bộ, ngành, địa phương ưu tiên thu hút đầu tư, phân bổ nguồn lực phát triển ngành, lĩnh vực và địa phương trong trung và dài hạn.
Thứ năm, tạo bước đột phá về thể chế liên kết vùng, thành lập và tăng cường hoạt động của các Hội đồng điều phối vùng để phối hợp tổ chức triển khai hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển các vùng, tạo các động lực và cực tăng trưởng mới cho đất nước.
Thứ sáu, giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 đạt nhiều chuyển biến tích cưc, kết quả giải ngân hằng tháng, hằng quý luôn cao hơn cùng kỳ cả về số tương đối và tuyệt đối. Tổ chức các tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, đoàn làm việc của Thành viên Chính phủ, các tổ công tác tại địa phương để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là trong triển khai các công trình, dự án hạ tầng trọng điểm, quan trọng, đường cao tốc, ven biển, liên vùng.
Thứ bảy, triển khai kịp thời, đồng bộ nhiều chính sách, giải pháp hỗ trợ sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua khó khăn, thích ứng với các xu hướng mới toàn cầu.
Thứ tám, vị trí, vai trò của nước ta trong dòng chảy FDI toàn cầu tiếp tục được nâng lên. Nước ta không chỉ là điểm đến đầu tư hấp dẫn, với số vốn FDI đăng ký năm 2023 đạt khoảng 36,6 tỷ USD, tăng trên 32%, mà còn chủ động, tích cực đầu tư ra bên ngoài, sang cả các nền kinh tế phát triển như Mỹ, Canada… và trong các ngành, lĩnh vực công nghiệp mới.
Thứ chín, thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, kinh tế số, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, các ngành kinh tế mới như sản xuất chíp, bán dẫn, nông nghiệp công nghệ cao, đào tạo nhân lực chất lượng cao, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến, thu hút đầu tư, hỗ trợ đầu tư ra nước ngoài… để phát huy tốt hơn cơ hội từ cạnh tranh chiến lược nước lớn, chuyển dịch dòng vốn FDI toàn cầu, các FTA, quan hệ đối tác chiến lược, đối tác chiến lược toàn diện, nhất là với các nền kinh tế lớn.
Thứ mười, hoạt động đối ngoại và ngoại giao kinh tế đạt nhiều thành tựu quan trọng, nâng cao vị thế, uy tín và mở ra những cơ hội, thời cơ, thuận lợi mới cho phát triển đất nước. Hợp tác Vành đai con đường, các hoạt động ngoại giao với Lào, Campuchia, các nước lưu vực sông Mê kông… tiếp tục được đẩy mạnh.
 |
| “Những thành tựu ngày hôm nay của ngành và Bộ Kế hoạch và Đầu tư là kết quả của quá trình kiên trì đổi mới, là sự kết hợp giữa bản lĩnh, trí tuệ, tư duy đột phá và sự kiên định đến cùng đối với những tham mưu đúng đắn”, Bộ trưởng vui mừng thông báo. Ảnh: Hùng Anh/ Trịnh Phú |
Bộ trưởng chỉ rõ, đó là những kết quả quan trọng, không chỉ giúp thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế – xã hội năm 2023, mà còn nâng cao năng lực nội tại, tính tự chủ, cải thiện rõ nét các yếu tố nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững của đất nước trong tương lai.
“Những kết quả của nền kinh tế cũng phản ánh sự đóng góp quan trọng của ngành và Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Những thành tựu ngày hôm nay của ngành và Bộ Kế hoạch và Đầu tư là kết quả của quá trình kiên trì đổi mới, là sự kết hợp giữa bản lĩnh, trí tuệ, tư duy đột phá và sự kiên định đến cùng đối với những tham mưu đúng đắn”, Bộ trưởng vui mừng thông báo.
Vẫn còn 5 hạn chế
Mặc dù đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, nhưng Bộ trưởng cũng đã thẳng thắn nhìn nhận những mặt hạn chế, như: trong một số thời điểm, chưa nắm chắc diễn biến tình hình thế giới và trong nước để tổ chức nghiên cứu, phân tích, dự báo kịp thời và bao quát hết tác động đến nền kinh tế nước ta, nhất là những vấn đề phức tạp, mới phát sinh để tham mưu đầy đủ, chính xác cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong chỉ đạo, điều hành.
Một số công việc triển khai còn chậm, trong một số thời điểm chưa phối hợp tốt với các bộ, cơ quan và địa phương, nhất là với những vấn đề khó, phức tạp, cấp bách, cần sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, kịp thời trong tổ chức thực hiện.
Năng lực, trình độ chuyên môn của một bộ phận làm công tác tham mưu còn hạn chế, chưa đồng đều, thiếu tư duy, tầm nhìn chiến lược, tự thỏa mãn, chưa chủ động nghiên cứu, không theo kịp yêu cầu thực tiễn đặt ra.
“Vẫn còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”; kỷ luật, kỷ cương hành chính có lúc, có nơi còn chưa nghiêm”, Bộ trưởng chỉ rõ.
Một số cá nhân còn đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm, thiếu khát vọng cống hiến, chưa làm tròn trách nhiệm, chưa đáp ứng yêu cầu công việc; đời sống của một bộ phận cá nhân còn khó khăn.
Cùng với đó, Bộ trưởng cũng nêu rõ 5 bài học kinh nghiệm trong quản lý, điều hành, triển khai công việc được giao thời gian tới.
Tổng kết lại năm 2023 và hơn nửa chặng đường của nhiệm kỳ 5 năm 2021-2025, Bộ trưởng đã khẳng định, ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê đã cùng với đất nước kế thừa và phát huy thành tựu của 35 năm Đổi mới, đạt được nhiều kết quả quan trọng, thành tựu nổi bật và rất đáng tự hào, đóng góp vào bước ngoặt chuyển mình mới trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội đất nước.
10 vấn đề then chốt, thách thức đặt ra trong công tác tham mưu chiến lược của ngành năm 2024
Mục tiêu phát triển Đại hội Đảng XIII đặt ra là rất lớn, nền kinh tế nước ta còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức ở phía trước và những hạn chế, tồn tại cần tiếp tục cải thiện.
Năm 2024 cũng là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. “Chúng ta bước vào giai đoạn nước rút, giai đoạn tăng tốc trong thực hiện Kế hoạch 05 năm 2021-2025; chuẩn bị nền tảng để đón nhận thời cơ, vận hội mới cho bước ngoặt của đất nước và tổ chức tổng kết, đánh giá, xác định phương hướng, nhiệm vụ phát triển 05 năm 2026-2030”, Bộ trưởng chỉ rõ.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng chỉ rõ, bối cảnh, tình hình thế giới năm 2024 và trong những năm tới của Chiến lược 10 năm, Kế hoạch 05 năm dự kiến tiếp tục biến động phức tạp, khó lường; khó khăn, thách thức nhiều hơn thuận lợi, cơ hội.
Bộ trưởng chỉ ra 10 vấn đề then chốt, thách thức đặt ra trong công tác tham mưu chiến lược của ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê nói chung, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói riêng.
(1) Tiếp tục củng cố và phát huy tầm nhìn chiến lược về phát triển, tư duy của đổi mới và cải cách mới, phù hợp với bối cảnh mới của thế giới, đất nước, từng ngành, lĩnh vực và từng địa phương.
Đây là yếu tố căn bản, gốc rễ của mọi chính sách để củng cố và khơi thông nội lực, tranh thủ ngoại lực nhằm giúp chúng ta có thể đi nhanh hơn và bền vững hơn.
Tăng trưởng kinh tế năm 2023 mặc dù rất tích cực, nhưng là năm thứ 3 liên tiếp đạt dưới mục tiêu bình quân chung Kế hoạch 5 năm (6,5-7%) và Chiến lược 10 năm (khoảng 7%); GDP bình quân đầu người năm 2023 chỉ đạt 4.284 USD, cách khá xa mục tiêu đến năm 2025 đạt khoảng 4.700-5.000 USD. Đạt mục tiêu tăng trưởng 05 năm là nhiệm vụ vô cùng khó khăn.
Cùng với đó, là nguy cơ tụt hậu, rơi vào bẫy thu nhập trung bình còn lớn, thách thức già hóa dân số, không tận dụng hết thời cơ “dân số vàng” như Đại hội Đảng XIII đã chỉ ra, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều khó khăn, thách thức, chứa đựng nhiều yếu tố bất định, khó lường.
(2) Công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước còn chậm, chưa theo kịp yêu cầu đặt ra của xu hướng phát triển toàn cầu và phát triển đất nước. Chúng ta đã không hoàn thành mục tiêu của Đại hội Đảng XII là trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại đến năm 2020.
Các yếu tố nền tảng về thể chế, nguồn nhân lực chất lượng cao, công nghệ… còn thấp so với yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đặt ra.
Năng lực nội tại, tính tự chủ của nền kinh tế chưa cao. Tốc độ tăng năng suất lao động còn thấp (mục tiêu bình quân 5 năm khoảng 6,5%), chênh lệch năng suất lao động so với các nước trong khu vực và thế giới còn lớn. Các ngành công nghiệp nền tảng, công nghiệp ưu tiên, công nghiệp mũi nhọn vẫn chậm phát triển so với yêu cầu đặt ra.
Mục tiêu của Đại hội Đảng XIII là: đến năm 2025 là nước công nghiệp theo hướng hiện đại, đến năm 2030 là nước công nghiệp hiện đại cũng là rất thách thức nếu không có sự đột phá, đổi mới trong tổ chức thực hiện theo Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2022 của Trung ương Đảng về tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030.
(3) Dư địa nguồn lực trong nền kinh tế còn nhiều, nhưng chưa được khai thác và sử dụng hiệu quả, nhất là nguồn lực tư nhân.
Nguồn vốn cho nền kinh tế vẫn chủ yếu là vốn tín dụng, nhưng hệ thống ngân hàng vẫn còn những vấn đề cần giải quyết, nhất là việc xử lý các ngân hàng yếu kém, ngân hàng “0” đồng. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp mặc dù được cải thiện nhưng còn khó khăn. Chưa khai thác hết tiềm năng của nguồn vốn tư nhân tham gia đầu tư phát triển hạ tầng theo phương thức PPP.
(4) Doanh nghiệp nhà nước chưa khẳng định được vị trí, vai trò chủ đạo, sứ mệnh dẫn dắt, tiên phong trong những lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế.
(5) Phát triển doanh nghiệp nội địa, doanh nghiệp dân tộc, tổ chức kinh tế hợp tác còn nhiều thách thức, nhất là việc thực hiện mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, cả nước có ít nhất 2 triệu doanh nghiệp. Nước ta còn thiếu những tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế.
(6) Đầu tư nước ngoài trong tình hình mới còn nhiều vấn đề cần giải quyết, nhất là việc vận dụng, triển khai thực hiện hiệu quả cao nhất Nghị quyết số 50-NQ/TW của Bộ Chính trị, nhất là trước những thay đổi của bối cảnh toàn cầu và khu vực, cạnh tranh chiến lược nước lớn, xu hướng dịch chuyển dòng vốn đầu tư toàn cầu.
Trong nhiều năm qua, nước ta là điểm sáng toàn cầu trong thu hút FDI, nhưng liên kết giữa khu vực FDI và doanh nghiệp trong nước còn yếu, thiếu gắn kết, chưa thúc đẩy mạnh mẽ chuyển giao công nghệ và cải thiện vị trí trong các chuỗi giá trị toàn cầu.
(7) Quản trị quốc gia là vấn đề rất quan trọng nhưng chưa theo kịp xu hướng biến đổi nhanh của thế giới, nhất là việc khắc phục triệt để tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức né tránh, đùn đẩy công việc, sợ sai, sợ trách nhiệm, không dám tham mưu, đề xuất xử lý công việc, không quyết định công việc thuộc thẩm quyền.
(8) Việc phân cấp, phân quyền và công tác phối hợp trong một số lĩnh vực và thúc đẩy liên kết vùng còn vướng mắc, nhất là đối với những vấn đề thể chế mới phát sinh.
(9) Thể chế phát triển các loại thị trường chưa theo yêu cầu, sự vận động nhanh, đa dạng của xu thế phát triển. Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh có nơi, có lúc còn chậm, chưa thực sự tạo môi trường thông thoáng cho sản xuất, kinh doanh.
(10) Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa thực sự trở thành động lực chủ yếu cho phát triển nhanh và bền vững. Cùng với đó là các thách thức về thích ứng với biến đổi khí hậu, thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, năng lượng tái tạo, thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP 26 và COP 28, đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050.
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: Hùng Anh/ Trịnh Phú |
10 nhiệm vụ trọng tâm công việc chủ yếu của toàn ngành
Ngành Kế hoạch và Đầu tư và thống kê xác định phương châm “Hội tụ trí tuệ – Hướng tới tương lai”, không chỉ thụ động nghiên cứu, tìm phương án ứng phó, mà phải chủ động nắm bắt thời cuộc, nhanh nhạy, linh hoạt và bản lĩnh để tranh thủ cơ hội phát triển, tìm ra hướng đi mới, động lực mới để hiện thực hóa khát vọng phát triển đến năm 2030 và năm 2045 Đại hội Đảng XIII đã đặt ra.
Nhấn mạnh rằng, năm 2024, rất nhiều nhiệm vụ khó, nặng nề và quan trọng đang chờ đợi toàn ngành, Bộ trưởng chỉ rõ, càng trong khó khăn lại càng cần hơn nữa sự tham mưu trí tuệ, đột phá của toàn ngành trong việc phấn đấu thực hiện và hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội đã đặt ra.
“Tôi đề nghị và kêu gọi toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cũng như toàn ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê phải nỗ lực hơn nữa, đổi mới hơn nữa, trí tuệ và bản lĩnh hơn nữa để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới”, Bộ trưởng nêu lời kêu gọi.
Bộ trưởng cũng cho biết, sau Hội nghị ngày hôm nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ ban hành chỉ thị triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/CP và 02/CP của Chính phủ.
Trong năm 2024, Bộ trưởng nhấn mạnh 10 nhiệm vụ trọng tâm công việc chủ yếu của toàn ngành.
(1) Thực hiện tốt nhiệm vụ tổng hợp, tham mưu với Đảng, Nhà nước về tổng kết 40 năm Đổi mới và chuẩn bị cho Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc, xác định phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội 5 năm 2026-2030.
(2) Tập trung triển khai ngay Nghị quyết số 01 và 02 của Chính phủ với tinh thần chủ động, sáng tạo, đổi mới, linh hoạt và hành động quyết liệt, hiệu quả hơn nữa, đặt mục tiêu phấn đấu hoàn thành hoặc hoàn thành cao hơn mục tiêu của Kế hoạch năm 2024 đã đề ra để tạo tiền đề phát triển cho năm 2025 và cho cả giai đoạn phát triển 2021-2025.
(3) Tập trung đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 đạt trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; tiếp tục đưa vốn đầu tư công là vốn mồi để thu hút đầu tư của các thành phần kinh tế.
Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương đánh giá kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, xây dựng kế hoạch giai đoạn 2026-2030 gắn với các nghị quyết của Bộ Chính trị, quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng và địa phương.
“Trong giai đoạn 2026-2030, cần tiếp tục ưu tiên nguồn lực để hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 có ít nhất 5.000 km đường cao tốc; hạ tầng đường sắt (đặc biệt là triển khai dự án đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam), hệ thống cảng biển, các tuyến kết nối để hoàn thiện mạng lưới vận tải đa phương thức, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia”, Bộ trưởng nói thêm.
(4) Nâng cao năng lực phân tích, dự báo và thống kê, đáp ứng tốt hơn nữa yêu cầu về tính kịp thời, chính xác và chất lượng công tác tham mưu, điều hành kinh tế vĩ mô. Mục tiêu nhất quán là ưu tiên, thúc đẩy mạnh mẽ tăng trưởng gắn với củng cố, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
(5) Hoàn thành và trình phê duyệt 05 quy hoạch vùng còn lại trong quý I năm 2024; tham mưu, tổ chức triển khai kịp thời, hiệu quả các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh đã ban hành, tạo động lực, không gian phát triển mới cho cả nước, vùng và tỉnh.
(6) Tăng cường hoạt động của các Hội đồng điều phối vùng để thúc đẩy liên kết vùng, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương, giải quyết các vấn đề có tính vùng và tạo ra các động lực và cực tăng trưởng mới cho đất nước.
(7) Nắm bắt phản ánh của doanh nghiệp, tham mưu, đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, dự án đầu tư, cắt giảm điều kiện kinh doanh, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp lớn, đầu đàn, doanh nghiệp tư nhân vươn ra thế giới, đầu tư ra nước ngoài.
“Bộ và toàn ngành cần tiếp tục tập trung tham mưu chỉ đạo, đôn đốc và hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, kiên quyết điều chuyển vốn từ các dự án chậm tiến độ sang các dự án có khả năng thực hiện nhưng thiếu vốn, hạn chế tối đa việc kéo dài”, Bộ trưởng nhấn mạnh thêm.
(8) Tập trung nghiên cứu, xây dựng Đề án Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam, Nghị định về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư.
Bộ trưởng nêu mục tiêu là để tận dụng xu hướng dịch chuyển dòng vốn đầu tư toàn cầu, đón đầu dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp từ các nhà đầu tư nước ngoài, nhất là các tập đoàn đa quốc gia, nhà đầu tư chiến lược trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên phát triển.
(9) Phát huy tối đa hiệu quả của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, cả các trung tâm ở các vùng, địa phương, góp phần thúc đẩy xây dựng, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo trong nước; xác định và tập trung vào một số ngành, lĩnh vực mà Việt Nam có lợi thế, có thể tận dụng, đi tắt đón đầu cùng xu thế phát triển của thế giới; hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp trong nước.
(10) Thúc đẩy mạnh mẽ chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng; xây dựng và hoàn thiện hơn nữa các thể chế, chính sách để cụ thể hóa các mô hình kinh tế mới như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế ban đêm, kinh tế chia sẻ…, cũng như các xu thế phát triển về đổi mới sáng tạo, năng lượng tái tạo… Hoàn thiện đề án đào tạo nhân lực cho ngành chíp, bán dẫn để sẵn sàng, chuẩn bị đón nhận những cơ hội, dự án phát triển ngành bán dẫn… Mục tiêu chiến lược là xanh hóa nền kinh tế, nâng cao năng lực nội tại, tính tự chủ, khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.
Trong bối cảnh, tình hình mới, trước thời khắc mới của đất nước, Bộ trưởng khẳng định, toàn ngành Kế hoạch – Đầu tư và Thống kê phải bám sát tình hình, diễn biến mới, tập trung đánh giá kết quả, rút ra bài học kinh nghiệm để chuẩn bị xây dựng Nghị quyết Đại hội các cấp trong giai đoạn tới, làm tốt công tác tham mưu cho Đảng, Nhà nước và các địa phương trong giai đoạn phát triển tới, phấn đấu đạt mục tiêu Đại hội Đảng XIII đặt ra.
“Đây là một nhiệm vụ, thách thức rất lớn đối với toàn ngành, nhưng chúng ta với tinh thần quyết tâm, không gì là không thể, với một tâm sáng và một trái tim lửa, cùng khát vọng vươn lên, kế thừa kết quả, thành tựu đạt được, chúng ta hoàn toàn tin tưởng, tự tin để cùng nhau phấn đấu nỗ lực, chăm chỉ mỗi ngày, nắm chặt tay, mạnh mẽ để tiến về phía trước, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước và Thủ tướng Chính phủ cùng nhau viết lên trang sử vẻ vang mới về phát triển đất nước và ngành Kế hoạch – Đầu tư chúng ta”, Bộ trưởng nhấn mạnh./.
